De Beweegmakelaar in Vaals
De gemeente Vaals startte in 2012 met de beweegmakelaar als pilot. Inwoners hadden behoefte aan beweegaanbod en professionele begeleiding tijdens het bewegen. Juist voor bewoners ‘die een extra zetje nodig hebben.’ Dit bleek uit gesprekken met eerstelijnshulpverleners . De insteek van de pilot was: gezondheidswinst door te bewegen. Tijdens de pilot werd duidelijk dat gezondheid en beweging breed moet worden opgevat. Naast het algemene welbevinden van een persoon gaat het bijvoorbeeld ook om beweging in de vorm van maatschappelijke participatie.
Bereiken van de doelgroep
Mensen komen op verschillende manieren bij de beweegmakelaar terecht:
- via een netwerkpartner in het sociaal domein (bijvoobeeld psycholoog, de kredietbank, de Wmo-consulent)
- via contacten uit de persoonlijke omgeving
- op eigen initiatief
- op een andere manier, zoals via verenigingen, docenten, et cetera
Voor begeleiding naar vrijwilligerswerk werkt de beweegmakelaar onder meer samen met de Ruilwinkel in Vaals. Daarnaast heeft de beweegmakelaar contact met verschillende re-integratieprofessionals. Zij kunnen werk(ervarings)plekken regelen bij onder andere productie- en horecaorganisaties.
Wat doet een beweegmakelaar?
De beweegmakelaar is iemand die kwetsbare inwoners in de brede zin van het woord ‘in beweging probeert te krijgen’; iemand kan worden begeleid naar fysieke en/of sociale en participatieve activiteiten. Zoals: sport, omgang met een buddy en/of vrijwilligerswerk.
De eigen situatie, het eigen netwerk en wat de inwoner kan en wil, vormen het uitgangspunt. De beweegmakelaar leert de bewoner eerst goed kennen. Die persoonlijke aandacht en kennis combineert de beweegmakelaar met een groot, breed netwerk en met korte lijntjes, waardoor snel kan worden geschakeld in de begeleiding. Op dit moment zijn er in Vaals twee beweegmakelaars actief.
Resultaten en succeselementen
De pilot beweegmakelaar werd in 2013 en 2015 door studenten, onder begeleiding van de GGD, geëvalueerd. De eindevaluatie (2015) liet zien dat deelnemers na hun traject een betere gezondheidsbeleving, beweegbeleving en motivatie hadden. Meer dan 60 procent van de 123 deelnemers gaf aan vooruitgang te ervaren op fysiek, sociaal en/of psychisch vlak. De positieve resultaten zorgden ervoor dat de aanpak werd voortgezet.
De gemeente voerde voor 2017 zelf een evaluatie uit, met een bedrijfsmatige inslag. De resultaten waren zeer positief. Elke investering in de aanpak beweegmakelaar levert, door bespaarde Wmo-gelden en bijstandsuitkeringen, bijna drie keer zo veel op. In 2018 werd daarom een pilot rond de aanpak beweegmakelaar opgezet die zich richtte op uitkeringsgerechtigden.
Succesfactoren
Er zijn verschillende redenen waarom de beweegmakelaar een succes is. De eerste evaluatie benadrukt vooral de persoonlijkheid van de (eerste) beweegmakelaar zelf. De gemeente benoemt met name het coachende karakter, de open, integrale blik en daadkracht als belangrijk. Verder zou het zelfstandige element van het zoeken naar simpele oplossingen in de eigen omgeving cliënten een gevoel van zelfvertrouwen geven: “Kijk wat ik zelf heb kunnen oppakken!”
Toekomst
De aanpak van de beweegmakelaar wordt voortgezet en op korte termijn uitgebreid met andere beweegmakelaars. De sociale en financiële opbrengsten geven hierin de doorslag. Daarnaast is de aanpak beweegmakelaar het nieuwe toegangsmodel voor ondersteuning van de gemeente.
Inwoners melden zich eerst bij een makelaar en niet meer bij een consulent van de gemeente. Makelaars lossen daarbij zoveel mogelijk op, samen met de inwoners en het eigen netwerk. Voor overige vragen kan de makelaar doorverwijzen naar een consulent van de gemeente.