Praktijkvoorbeeld - 22 mei 2023

Gelijke Kansen op Gezondheid: werkbezoek Gemeente Den Bosch aan Heerlen

’s-Hertogenbosch werkt actief aan het terugdringen van gezondheidsachterstanden. Ook in Heerlen staat dit thema hoog op de agenda. Om van elkaar te leren en elkaar te inspireren gingen medewerkers en kernpartners van de twee gemeenten bij elkaar op werkbezoek. De rode draad tijdens het werkbezoek was hoe je dit écht samen doet met de mensen waarom het om. Pharos was dagvoorzitter. In dit artikel delen we werkzame elementen van de aanpakken van ’s-Hertogenbosch en Heerlen.

Lessen voor het terugdringen van gezondheidsachterstanden

De uitwisseling tussen de gemeenten ’s-Hertogenbosch en Heerlen leverde voor beide gemeenten belangrijke lessen op, waar zij de komende tijd verder mee gaan:

  1. Vertrouw je inwoners.
  2. Benut ervaringskennis.
  3. Met taal kun je afstand en nabijheid scheppen.
  4. Durf buiten de lijntjes te kleuren.

1. Vertrouw je inwoners

De belangrijkste les van de dag: benader je inwoners op basis van vertrouwen. Zo is er in Heerlen-Noord vanuit de Kansrijke Start een Sjpruutcafé, waar ouder(s) met hun pasgeborene terechtkunnen voor informatie, activiteiten en gratis babyspullen. De gemeente controleert niet of mensen die gratis spullen komen halen, hiervoor inderdaad in aanmerking komen. “We vertrouwen erop dat mensen niet voor niets bij ons aankloppen. En als mensen onterecht spullen komen halen, dan nemen we dat voor lief.”

2. Benut ervaringskennis

Beide gemeenten geven aan veel ruimte te geven aan ervaringskennis. In Heerlen-Noord betrekt de gemeente mensen op basis van de trots die zij voelen voor hun wijk, die als mijnbouwgebied altijd veel heeft betekend. De gemeente ’s-Hertogenbosch wil nog meer aandacht aan ervaringskennis geven. Niet alleen in de wijken, maar ook in het verder uitwerken van het programma ‘Gelijke Kansen op Gezondheid in ’s-Hertogenbosch’. Lees hoe je je samenwerking met inwoners kunt vormgeven.

3. Met taal kan je afstand en nabijheid scheppen

De deelnemers concluderen dat taal veel meer doet dan je denkt. De gemeente Den Bosch zegt hierover: “Door de manier waarop we nu communiceren, creëren we juist afstand en daarmee vergroten we de kloof. Dat willen we aanpakken.” Bekijk handvatten voor begrijpelijke en toegankelijke informatie.

4. Durf buiten de lijntjes te kleuren

De aanpak van gezondheidsachterstanden maakt een andere mindset noodzakelijk, zoals actief de samenwerking met inwoners opzoeken en durven differentiëren. De gemeente Den Bosch concludeert dat het belangrijk is om actief te zoeken naar ruimte die er is binnen wet- en regelgeving: “Neem de ruimte om tegen de lijntjes aan te duwen. Er is meer mogelijk dan je denkt dat mag.”

Het werkbezoek

Het werkbezoek startte in ’s-Hertogenbosch. Daarin stond uitwisseling over het programma ‘Gelijke kansen op gezondheid’ in Den Bosch centraal. Aan de hand van een dialoogtafelspel spraken de deelnemers met elkaar over dilemma’s rond het thema gezondheid:

  • Wat betekent het om in te zetten op ‘kwetsbare inwoners’?
  • Wat is er nodig om in alles wat we doen als gemeente en partners te werken vanuit vertrouwen?

In de middag vertrokken alle deelnemers met de bus naar Heerlen-Noord. Daar hoorden ze meer over de aanpak vanuit het nationaal-Programma Heerlen-Noord. De medewerkers van de twee gemeenten vonden elkaar in hun bevlogenheid om een succes te maken van de integrale gebiedsaanpak. Waarbij je vanuit verschillende domeinen in een aandachtsgebied verschillende opgaves tegelijkertijd oppakt. Dus een inspirerende dag waarin veel inzichten zijn uitgewisseld.

Ook iets voor jouw gemeente?

Werk jij in jouw gemeente ook gebiedsgericht samen met inwoners, op basis van vertrouwen? Dan is zo’n uitwisseling misschien ook iets voor jouw gemeente. Neem contact op met ons als je hierover wil sparren.

Programma Gelijke Kansen op Gezondheid in ’s-Hertogenbosch

In ‘s-Hertogenbosch moet iedereen het beste uit zichzelf en uit zijn gezondheid kunnen halen. Toch is dat niet voor elke inwoner vanzelfsprekend. Gemeente ‘s-Hertogenbosch investeert daarom ongelijk in gelijke kansen op gezondheid voor iedereen. Dit is een belangrijke opgave voor de hele gemeentelijke organisatie en onderdeel van het Bestuursakkoord Slagkracht en Ambitie. Den Bosch werkt aan een samenleving waarin iedereen toegang heeft tot dezelfde kansen op een gezond leven, ongeacht inkomen of sociale status. Samen met inwoners en partners gaat de gemeente meerjarig aan de slag. De ambities worden bereikt vanuit twee bewegingen:

  • Meer gelukkige en gezonde jaren: met Beleid vanuit de gemeente.
  • Verkleinen van gezondheidsverschillen: met de Wijk.

Uitgangspunt binnen de gemeente en met alle betrokken stakeholders, is een aantal leidende principes die consequent toegepast worden. Deze zijn nodig om gezondheidsverschillen te verkleinen. De leidende principes zijn:

  • We werken samen met de mensen om wie het gaat.
  • We benaderen gezondheid breed en positief.
  • We zetten in op alles wat de kloof verkleint.
  • We gaan aan de slag en leren op onze route.

Meer weten over het programma in ’s-Hertogenbosch?

Nationaal Programma Heerlen-Noord

In Heerlen-Noord wonen veel mensen die kampen met gezondheidsproblemen: de gezondheidsachterstanden zijn omvangrijk. De gemeente wil deze gezondheidsachterstanden terugdringen: “Dat een oude spoorlijn die gebruikt werd voor de vroegere mijnindustrie nu een scheidslijn is tussen hooploosheid en hoopvolheid, is oneerlijk en onacceptabel.”

In het Nationaal Programma Heerlen-Noord werken bewoners, bedrijven, overheden en maatschappelijke organisaties samen aan een betere toekomst voor Heerlen-Noord. Dit doen ze de komende 25 jaar in dit gebied. Heerlen-Noord focust zich daarbij met name op de jongste generatie. Samen met de wijk ontwikkelen ze activiteiten op alle leefdomeinen:

  • wonen
  • leren
  • werken
  • gezondheid
  • veiligheid

De essentie van de aanpak in Heerlen Noord is het op gang brengen van een beweging. Een beweging waarin mensen uit de wijken weer trots zijn op hun wijk en een hoopvolle toekomst ervaren. Want er is veel om trots op te zijn in Heerlen-Noord. De wijk heeft een indrukwekkende geschiedenis rondom mijnbouw. Trots op deze geschiedenis ziet de gemeente als brandstof voor de aanpak.

Meer weten over het Nationaal Programma Heerlen-Noord?

Bekijk de website en download het toekomstplan van het Nationaal Programma Heerlen-Noord. Of neem contact op via het contactformulier.