Geldzorgen raken mensen diep. Ze hebben invloed op gezondheid, welzijn en vertrouwen. Beleidsmaatregelen werken pas écht als ze aansluiten bij het leven van mensen. In deze reeks lees je verhalen van mensen met ervaringskennis én van beleidsmakers. Wat gebeurt er als je samenwerkt? Als je luistert naar mensen die weten hoe het is? Je leest hoe beleid menselijker, eerlijker en effectiever wordt als je het samen maakt.

 

‘We willen met onze dienstverlening rond armoede, financiële zorgen, schulden en gezondheid zo goed mogelijk aansluiten bij de leefwereld van onze inwoners’, zegt beleidsmedewerker Anouk Harle van de gemeente Sittard-Geleen. ‘Dat doen we onder andere met de Omgekeerde Toets  methode en met de inzet van ervaringsdeskundigen. Zij weten als geen ander wat de impact is van wet- en regelgeving op mensen die leven met geldzorgen of bestaansonzekerheid.’ 

De meerwaarde van ervaringsdeskundigheid? Voor het antwoord hoeft Anouk Harle niet lang na te denken. ‘Dat is de brug tussen het beleid van de overheid en andere organisaties en het dagelijks leven van inwoners’, klinkt het. ‘Beleid moet helpend zijn en alleen de mensen die beleid ervaren weten of het werkt. Daarom moet je naast professionele en wetenschappelijke deskundigheid ook ervaringsdeskundigen inzetten. Vanuit hun eigen ervaring weten zij hoe beleid zich vertaalt naar de dagelijkse leefwereld.

Eigenwaarde

De ervaringsdeskundige kan reflecteren op bestaand beleid, regelgeving en dienstverlening en kan waardevolle inzichten geven over armoede, schulden, sociale uitsluiting, gezondheid en kansenongelijkheid. Ze nemen professionals, beleidsmakers en bestuurders mee in het perspectief van inwoners met een laag inkomen en (geld)zorgen. Rondkomen van een laag inkomen, geldzorgen, gezondheidsproblemen, wantrouwen richting overheid; wie het zelf heeft meegemaakt begrijpt vaak beter welke impact dit heeft. Wat dit betekent voor je eigenwaarde en gezin. Ervaringsdeskundigen laten zien wat het beleid in de praktijk betekent voor mensen.’

De menselijke maat

Dat ervaringsdeskundigheid steeds nadrukkelijker op de kaart staat blijkt ook uit de vernieuwde Participatiewet. Bij de totstandkoming ervan speelden ervaringsdeskundigen een belangrijke rol. Zij inventariseerden de “oude” wet en droegen ideeën aan om knelpunten weg te nemen. Het resultaat is dat de nieuwe wet meer rekening houdt met diversiteit en met de menselijke maat. ‘Het is een mooi voorbeeld van hoe je ervaringsdeskundigen kunt inzetten’,  zegt Anouk. Of ze tips heeft voor andere gemeenten en maatschappelijke organisaties die willen starten met inzetten van ervaringskennis?

Samenwerking zoeken

‘Jazeker!’, klinkt het. ‘Weet hoe en waar je het wilt inzetten. Weet hoe je elkaar kunt helpen. Betrek ook lokale partners in het sociaal domein die al werken met ervaringsdeskundigen. En geef het tijd en kans om te groeien. Belangrijk is ook gelijkwaardigheid. Ga er niet vanuit dat je als gemeente alles al weet. Sta open voor andere perspectieven. Hou elkaar scherp. Wij zijn klein begonnen, als een lerende organisatie, en langzaam maar zeker is de betrokkenheid van ervaringsdeskundigen steeds groter geworden. Hierbij hebben we van meet af aan de samenwerking gezocht met landelijke kenniscentra zoals Sterk uit Armoede en Pharos. Die samenwerking gaf ons inzichten en handvatten die we anders niet hadden gehad.’

Over het programma Preventie van geldzorgen Dit project is onderdeel van het programma Preventie van Geldzorgen. In samenwerking met betaalde en onbetaalde professionals, sleutelpersonen en ervaringsdeskundigen maken we geldzaken een normaal gespreksonderwerp.  Zodat we samen zorgen kunnen delen en tijdig werken aan oplossingen. Het programma Preventie van Geldzorgen is een initiatief van Divosa, Humanitas, Pharos, Sterk uit Armoede, Sociaal Werk Nederland en het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid en wordt gefinancierd door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Meer informatie vind je op pharos.nl.