Geldzorgen raken mensen diep. Ze hebben invloed op gezondheid, welzijn en vertrouwen. Beleidsmaatregelen werken pas écht als ze aansluiten bij het leven van mensen. In deze reeks lees je verhalen van mensen met ervaringskennis én van beleidsmakers. Wat gebeurt er als je samenwerkt? Als je luistert naar mensen die weten hoe het is? Je leest hoe beleid menselijker, eerlijker en effectiever wordt als je het samen maakt.

 

Wendy Schillemans zet haar persoonlijke ervaring met armoede in om professionals en beleidsmakers in Helmond te helpen de belevingswereld van mensen die leven met geldzorgen en stress beter te begrijpen. Ze benadrukt dat armoede zelden alleen een geldprobleem is.

‘Het is vaak niet alleen het geldprobleem dat speelt’, vertelt ze. ‘Er is vaak meer aan de hand: stress, zorgen, depressies, lichamelijke klachten. Daarom is het zo belangrijk dat we luisteren naar het verhaal van de persoon achter de betalingsachterstand.’ De eerste stap naar hulp is de moeilijkste, zegt ze. ‘Veel mensen schamen zich voor hun situatie, waardoor hulp vragen moeilijk is. De drempel om hulp in te schakelen is hoog. Als ervaringswerker begrijp je dat als geen ander.’ Wendy en haar collega’s doen er alles aan om die drempel te verlagen. Door hun persoonlijke ervaring kunnen ze onzichtbare barrières doorbreken en vertrouwen opbouwen. ‘Soms helpt het al als iemand merkt dat ze er niet alleen voor staan.’

Als mens reageren

Wat ze waardeert in de samenwerking met haar collega’s bij de gemeente Helmond en met andere professionals in het sociaal domein is de openheid waarmee haar ervaringen en inzichten worden ontvangen. ‘Ik word niet gezien als “iemand van buiten” die even iets komt vertellen, maar als een volwaardige collega. Als iemand die met andere inzichten werkt, maar hetzelfde doel nastreeft: mensen perspectief bieden.’

Een voorbeeld van die samenwerking zijn de leersessies die Wendy samen met haar collega-ervaringsdeskundige verzorgt voor hulpverleners en beleidsmedewerkers. ‘We brengen echte verhalen, we maken het persoonlijk. Daardoor gaan professionals anders kijken. Ze zien niet langer alleen de cliënt met een dossier, maar een mens met een verhaal, met veerkracht en overlevingskracht. Achter elk schulddossier zit een menselijk verhaal. Dat besef zorgt voor meer begrip en brengt de systeemwereld van protocollen en regels dichterbij de leefwereld van mensen in armoede, met alle positieve gevolgen van dien.’

Geen overbodige luxe

Naast haar werk “in het veld”, levert Wendy ook input op beleidsniveau. Zo was ze betrokken bij de Top Bestaanszekerheid Nederland, waarin gemeenten, uitvoeringsinstanties, werkgevers en ervaringsdeskundigen samen optrekken om de structurele problemen rondom bestaanszekerheid in kaart te brengen. Die inzichten worden vervolgens gedeeld met de landelijke politiek. ´Bestaanszekerheid is voor mij een basisvoorwaarde voor een menswaardig leven’, stelt Wendy. ‘Dat betekent: voldoende inkomen om rond te komen, toegang tot zorg en werk, ruimte om voor je eigen gezondheid te zorgen en de mogelijkheid om mee te doen in de samenleving. Geen overbodige luxe, maar een recht.’

De werkelijkheid

Ze werkte ook mee aan een onderzoek van het UWV over de meerwaarde van ervaringswerkers en gaf een workshop voor ambtenaren over wat schulden met een mens doen. Verder leest ze de brieven en andere correspondentie mee die de gemeente Helmond naar haar inwoners wil verzenden. Wendy heeft ook samenwerking tot stand gebracht met Nijmegen en Meijerstad om regelmatig te sparren over vroegsignalering. Wat ze hoopt is dat de politiek de inzichten van ervaringsdeskundigen meeneemt bij het maken van beleid. ‘Goed beleid begint bij inzicht in de dagelijkse realiteit van mensen. Die werkelijkheid brengen wij in. Daarom is het zo belangrijk dat wij aan tafel zitten. Ervaringsdeskundigen horen structureel betrokken te zijn bij beleid. Niet incidenteel, maar als volwaardige gesprekspartner.’

Over het programma Preventie van geldzorgen Dit project is onderdeel van het programma Preventie van Geldzorgen. In samenwerking met betaalde en onbetaalde professionals, sleutelpersonen en ervaringsdeskundigen maken we geldzaken een normaal gespreksonderwerp.  Zodat we samen zorgen kunnen delen en tijdig werken aan oplossingen. Het programma Preventie van Geldzorgen is een initiatief van Divosa, Humanitas, Pharos, Sterk uit Armoede, Sociaal Werk Nederland en het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid en wordt gefinancierd door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Meer informatie vind je op pharos.nl.